Bebeklerde Pamukçuk Nasıl Geçer?
BEBEKLERDE PAMUKÇUK
Pamukçuk ağızda oluşan, her yaştan bireyde görülebilmekle birlikte daha çok bebekleri ve çocukları etkileyen bir mantar enfeksiyonudur. Yeni doğmuş bebeklerde sıklıkla rastlanan bebekte huzursuzluk ve emmeyi reddetme gibi olumsuzluklara yol açan bu hastalık, yalnızca anne sütü ile beslenen bebeklerde daha seyrek olarak ortaya çıktığı gözlemlenmiştir. Pamukçuk ağızda veya dil yüzeyinde oluşan bir mantar enfeksiyonudur.
Bebeklerde ve küçük çocuklarda çok sık görülmesine karşılık nadir de olsa yetişkin bireylerde de görülebilmektedir. Pamukçuk, yanakların iç yüzeylerinde ve dilin üst yüzeyinde beyaz renkli tabakalanmalar şeklinde görülür. Hafif şiddette bir hastalık olup genellikle ciddi komplikasyonlara neden olmaz. Bu nedenle küçük çocuklarda ve bebeklerde hastalığın fark edilmesi zorlaşabilir. Ancak bağışıklık sistemi güçsüz olan kişilerde hastalık daha şiddetli seyredebilir. Bebeklerde pamukçuk oluşumunun gözlenmesinin ardından hemen doktora başvurulmalıdır. Emziren annelerin bebeklerinde pamukçuk oluşması durumunda göğüste de mantarlara bağlı olarak enfeksiyon söz konusu olabileceğinden annenin de tedavi görmesi gerekir.
Pamukçuk belirtileri
Oral pamukçuk, ilk oluştuğu aşamalarda çok hafif seyreder ve çocuklarda herhangi bir belirtiye yol açmadığından fark edilmesi de zor olabilir. Fakat hastalığın fark edilmemesi, kendiliğinden iyileşmemesi ve tedavi edilmemesi durumunda enfeksiyon ilerleyerek birtakım belirtilerle kendini göstermeye başlayabilir. Ağızda pamukçuk oluşumunun en yaygın belirtileri şunlardır:
- Yanakların iç yüzeyleri, dilin üst yüzeyi, diş etleri, boğaz ve bademciklerin üzerinde oluşan beyaz renkli tabakalar
- Beyaz lezyonların kazınması ile birlikte oluşan hafif kan sızıntıları
- Ağızda kötü tat
- Beyaz tabakaların yoğun olduğu bölgelerde ağrı ve hassasiyet
- Yutma güçlüğü (disfaji)
Bebeklerde bazen pamukçuğun farkedilmesi zor olduğundan ilerlediği görülmüştür. Pamukcuk ilerlediğinde bebeklerde emme güçlüğü ve açlığa rağmen beslenmeyi reddetme, huysuzluk ve sürekli ağlama gibi olumsuzluklara neden olur. Bebeklerde pamukçuk çok sık görülen bir hastalık olduğundan erken evrede tespit edilebilmesi için anne babanın bebeğin ağızını sık sık kontrol etmesi gerekir.
Pamukçuk neden
Oral pamukçuğa neden olan mantar, normal şartlarda tüm sağlıklı bireylerin ağız içi florasında belirli bir miktarda bulunan, diğer bakteri ve mantar türleri ile denge içerisinde yaşayarak ağız florasını oluşturan bir canlıdır. Herhangi bir nedenle bu mantar türünün üremesinin kontrolden çıkması, pamukçuk hastalığının ortaya çıkmasına neden olur. Bunun en yaygın nedenlerinden birisi ise çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan geniş spektrumlu antibiyotiklerin vücuttaki birçok bakteri türünün ölümüne neden olduğundan mantar enfeksiyonlarına yakalanmayı kolaylaştırdığından antibiyotikler gösterilebilir .
Ayrıca kemoterapi ve radyoterapi gibi uygulamalar vücuttaki yararlı bakteriler ve sağlıklı hücrelere zarar vererek pamukçuk oluşumuna neden olabilir. Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçların kullanımı ise hastalık yapıcı mikroorganizmalarla savaşma gücünü azalttığından pamukçuk ve diğer birçok mantar hastalığının oluşumuna zemin hazırlar. Diyabet hastaları da pamukçuk hastalığına yakalanma konusunda diğer bireylere oranla daha büyük bir risk altındadır. Özellikle kötü kontrollü diyabet hastalarında kan şekeri düzeyi yüksek olduğundan tükürük sıvısı içerisinde bulunan glikoz miktarı yüksektir bu da pamukçuk oluşumuna neden olabilir.
Pamukçuk teşhisi nasıl konulur?
Bebek ve çocuklarda çok yaygın olarak görülmesi ve ebeveynler tarafından bilinen bir hastalık olması sebebiyle pamukçuk hastalığı bazen yeteri kadar ciddiye alınmamaktadır. Oluşan tabakaların elle temizlenmesi gibi yanlış uygulamalar bir tedavi yöntemi değildir. Hatta hastalığın yayılmasına ve şiddetlenmesine neden olabilir. Ayrıca karbonatlı su kullanımı da hastalıktan korunma konusunda yardımcı olabilse de pamukçuk oluştuktan sonra bu tür uygulamalar fayda sağlamayabilir. Anne sütü alan bebeklerde pamukçuğa neden olan mantarlar göğüs yüzeyine de yerleşeceğinden bebek emzirildiği sürece iyileşse dahi hastalığa yeniden yakalanması kaçınılmaz hale gelecektir. Aynı zamanda anne sağlığı da bu durumdan olumsuz etkilenecektir. Bu nedenle anne ve bebeğin her ikisi de doktor tavsiyesi doğrultusunda tedavi görmeleri gerekmektedir.
Bebek sağlığı ile ilgili diğer yazılarımız için Bebek Sağlığı kategorimizi inceleyebilirsiniz.
NOT: Bilgi niteliğindedir. Daha detaylı bilgi için lütfen doktorunuza başvurunuz.